Việc quy hoạch metro Hồ Chí Minh với tổng chiều dài hơn 1.000 km cho thấy tầm nhìn chiến lược trong việc xây dựng mạng lưới giao thông xanh, hiện đại, đa kết nối. Cùng với đó, tuyến metro đi Cần Giờ tốc độ 350 km/h hứa hẹn mở ra kỷ nguyên di chuyển mới, đưa TP.HCM trở thành trung tâm đô thị bền vững và năng động bậc nhất châu Á.
Mạng lưới giao thông xanh dài hơn 1.000 km trong quy hoạch metro Hồ Chí Minh
Theo Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM (HIDS), trong định hướng mới, quy hoạch metro Hồ Chí Minh sẽ gồm 27 tuyến đường sắt đô thị, trải dài hơn 1.000 km, đóng vai trò trục xương sống cho hệ thống giao thông công cộng liên vùng trong tương lai.
Tại tọa đàm ngày 22/8 về thúc đẩy giao thông xanh và tăng cường kết nối Cần Giờ – trung tâm TP.HCM, Ban Quản lý Đường sắt Đô thị TP.HCM (MAUR) công bố thông tin đáng chú ý: mạng lưới metro sẽ được mở rộng không chỉ trong nội đô mà còn kết nối các vùng kinh tế trọng điểm gồm TP.HCM, Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ).
Cụ thể, hệ thống metro này sẽ góp phần giảm áp lực hạ tầng đường bộ, giảm phát thải carbon, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để phát triển các đô thị vệ tinh, khu công nghiệp và trung tâm logistics, thúc đẩy tăng trưởng bền vững vùng Đông Nam Bộ.
Tuyến metro Cần Giờ tốc độ 350 km/h – Bước ngoặt cho đô thị ven biển
Trong đó, tuyến metro kết nối trung tâm TP.HCM với Cần Giờ được xem là điểm nhấn đặc biệt, khi dự kiến có tốc độ lên tới 350 km/h và khởi công ngay trong năm nay.
Tuyến đường này không chỉ rút ngắn thời gian di chuyển giữa trung tâm và khu đô thị biển mà còn giúp mở rộng không gian phát triển về phía Nam – nơi có dự án Vinhomes Green Paradise Cần Giờ và hệ thống hạ tầng chiến lược như cầu Cần Giờ – Vũng Tàu, cao tốc Bến Lức – Long Thành.
Khi hoàn thiện, tuyến metro này được kỳ vọng sẽ tạo ra bước nhảy vọt về kết nối đô thị, đưa Cần Giờ trở thành trung tâm sinh thái – nghỉ dưỡng – kinh tế biển lớn nhất khu vực phía Nam.
Theo quy hoạch trước đây, mạng lưới đường sắt đô thị TP.HCM (cũ) chỉ gồm 12 tuyến, với tổng chiều dài khoảng 582 km. Tuy nhiên, trong giai đoạn mở rộng địa giới hành chính, hệ thống này sẽ được tích hợp thêm các tuyến metro của Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, nâng tổng số lên 27 tuyến, chiều dài vượt mốc 1.000 km.
Giai đoạn 2025 – 2035, TP.HCM tập trung triển khai 7 tuyến đầu tiên (từ số 1 đến số 7), trong đó tuyến số 1 (Bến Thành – Suối Tiên) dự kiến vận hành thương mại sớm nhất. Đến năm 2045, toàn bộ hệ thống từ tuyến số 8 đến số 10 và các tuyến kết nối liên tỉnh sẽ hoàn thiện, tạo thành vành đai vận tải hiện đại, khép kín toàn vùng.
Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu cùng phát triển mạng lưới metro đồng bộ
Tại Bình Dương, địa phương công nghiệp trọng điểm khu vực phía Nam, quy hoạch mới xác định xây dựng 12 tuyến metro, tổng chiều dài 305 km theo Quyết định 790/QĐ-TTg (2024). Các tuyến này ưu tiên kết nối khu công nghiệp, cảng cạn ICD và đô thị trung tâm, bảo đảm khả năng liên thông với tuyến metro số 1 và tuyến metro Thủ Dầu Một – Suối Tiên của TP.HCM.
Còn tại Bà Rịa – Vũng Tàu, theo Quyết định 1629/QĐ-TTg (2023), tỉnh đã hoàn tất quy hoạch 3 tuyến metro, tổng chiều dài 125 km, kết nối Cái Mép – Thị Vải – TP.Vũng Tàu – Sân bay Long Thành – TP.HCM.
Đây được xem là hành lang vận tải chiến lược, không chỉ phục vụ luồng hàng hóa từ cảng nước sâu ra quốc tế mà còn mở ra cơ hội phát triển chuỗi đô thị – cảng – du lịch ven biển quy mô khu vực.
Dù tổng vốn dự kiến đầu tư mạng lưới metro lên đến 40 tỷ USD, các chuyên gia giao thông cho rằng số tiền này vẫn chưa đủ để hoàn thiện toàn bộ hệ thống metro liên vùng. Việc triển khai 27 tuyến đòi hỏi mô hình hợp tác công – tư (PPP), kết hợp nguồn lực từ ngân sách, doanh nghiệp và các tổ chức tài chính quốc tế.
Tuy nhiên, về dài hạn, quy hoạch metro Hồ Chí Minh được kỳ vọng sẽ định hình lại cấu trúc đô thị vùng Đông Nam Bộ, giảm đáng kể áp lực hạ tầng đường bộ, và trở thành nền tảng cho chiến lược phát triển bền vững – xanh – thông minh của khu vực.
** Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Muanha.xyz thực hiện bài viết này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước. Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của bài viết nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.