Theo báo cáo của Đoàn giám sát Quốc hội, giá nhà đất hiện vẫn cao so với mức thu nhập của phần lớn người dân. Tình trạng khu đô thị bị bỏ hoang vẫn phổ biến, trong khi việc quản lý chung cư mini còn nhiều bất cập. Ngoài ra, các khu chung cư cũ không đảm bảo điều kiện sống cho cư dân chưa có phương án xử lý hiệu quả.
Tồn động nhiều thách thức đối với các dự án bất động sản
Sáng ngày 28/10, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, ông Vũ Hồng Thanh, đã trình bày báo cáo của Đoàn giám sát về tình hình thực hiện chính sách và pháp luật trong quản lý thị trường bất động sản (BĐS) và phát triển nhà ở xã hội từ năm 2015 đến cuối năm 2023.
Theo ông Vũ Hồng Thanh, trong giai đoạn này, giá trị tăng thêm của ngành bất động sản đã tăng đều qua từng năm, từ 83.247 tỷ đồng đến 121.090 tỷ đồng, với tốc độ tăng trưởng trung bình 2,72% mỗi năm. Đoàn giám sát cho biết có khoảng 2.688 dự án nhà ở thương mại và khu đô thị đã và đang triển khai, với quy mô đất sử dụng hơn 8.878 ha.
Hơn 430 dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp đã được triển khai, sử dụng diện tích đất rộng hơn 8.805 ha.
Khả năng tiếp cận đất đai để phát triển dự án bất động sản còn hạn chế
Ông Vũ Hồng Thanh nhận định, hệ thống quy định hiện nay còn tồn tại nhiều điểm chồng chéo, thiếu đồng bộ và chưa phù hợp với thực tế. Những quy định này chưa được rà soát, điều chỉnh và bổ sung kịp thời, gây khó khăn trong việc hiểu và thực hiện. Một số quy định mới áp dụng lần đầu cũng gặp nhiều khó khăn trong triển khai do chưa rõ ràng.
Đoàn giám sát Quốc hội cho biết, việc tiếp cận đất đai cho các dự án bất động sản vẫn gặp nhiều trở ngại. Nhiều địa phương còn bối rối trong tổ chức đấu thầu đất, tính toán giá sàn để nộp ngân sách nhà nước theo quy định. Đồng thời, việc xác định thời điểm giao đất để định giá đất cũng gây khó khăn cho nhiều dự án.
Theo ông Thanh, hoạt động đấu giá quyền sử dụng đất tại một số địa phương xuất hiện dấu hiệu bất thường, tạo ra mặt bằng giá đất cao và quy trình đấu giá vẫn phức tạp, gây cản trở cho các đơn vị thực hiện.
Tình trạng chậm định giá đất tại nhiều địa phương cũng là một vấn đề nghiêm trọng, dẫn đến việc đình trệ nhiều đô thị bỏ hoang. Điều này bao gồm cả những dự án cần hoàn thành nghĩa vụ tài chính trước khi đưa vào kinh doanh cũng như các dự án phải rà soát và xác định lại giá đất để thu hồi các khoản truy thu.
Doanh nghiệp khó tiếp cận và quản lý nguồn vốn hiệu quả
Các dự án bất động sản mới gặp nhiều khó khăn khi muốn tiếp cận vốn tín dụng do lãi suất còn cao. Phương thức huy động vốn chủ yếu của các doanh nghiệp bất động sản hiện nay là phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, trong khi việc phát hành trái phiếu ra công chúng vẫn bị hạn chế.
Nhiều doanh nghiệp với khả năng tài chính yếu nhưng vẫn tích cực phát hành trái phiếu. Một số doanh nghiệp bất động sản phát hành trái phiếu với quy mô lớn nhưng không có tài sản đảm bảo hoặc chỉ đảm bảo bằng cổ phiếu, tiềm ẩn rủi ro lớn cho nhà đầu tư khi đến hạn thanh toán.
Đoàn giám sát cũng nhận thấy rằng, một số doanh nghiệp chuyển vốn huy động từ trái phiếu qua nhiều đơn vị khác nhau, làm phức tạp dòng tiền. Ngoài ra, các tổ chức tư vấn và phân phối trái phiếu không cung cấp đủ thông tin cho nhà đầu tư, gây ra nhiều bất cập và rủi ro.
Giá nhà đất vẫn “bỏ xa” thu nhập của người dân
Trong giai đoạn 2015 – 2023, báo cáo của Đoàn giám sát cho biết cả nước đã triển khai khoảng 800 dự án nhà ở xã hội với tổng quy mô 567.042 căn hộ. Trong đó, 373 dự án đã hoàn thiện và cung cấp 193.920 căn, 129 dự án đang trong giai đoạn khởi công với 114.934 căn, và 298 dự án khác đã được phê duyệt chủ trương đầu tư, quy mô đạt 258.188 căn.
Các địa phương trên cả nước đã xây dựng và ban hành chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở cấp tỉnh, góp phần triển khai “Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia”. Phần lớn các dự án nhà ở xã hội đều được đầu tư từ nguồn vốn của doanh nghiệp và hợp tác xã.
Tuy nhiên, theo ông Vũ Hồng Thanh, việc thực hiện Chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở, Đề án Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp (giai đoạn 2021 – 2030) chưa đạt yêu cầu, đa số địa phương chưa hoàn thành chỉ tiêu.
Nguồn: Cafeland
Bên cạnh đó, báo cáo cũng chỉ ra rằng giá BĐS vẫn cao, vượt khả năng chi trả của đa số người dân. Nhiều khu đô thị bị bỏ hoang, chung cư mini gặp nhiều vấn đề về quản lý và chưa có giải pháp xử lý triệt để; các khu tập thể cũ cũng không đáp ứng đủ điều kiện sống cho cư dân.
Đặc biệt, thời gian qua, nhiều dự án bất động sản gặp trở ngại về pháp lý và chậm tiến độ. Riêng tại Hà Nội hiện có 712 dự án và TPHCM có 220 dự án đang bị vướng mắc, chưa thể triển khai đúng kế hoạch.
Đề xuất giải pháp để thị trường BĐS phát triển bền vững
Dựa trên các kết quả giám sát, Đoàn giám sát Quốc hội đề nghị cần sớm hoàn thiện các quy định pháp luật để phù hợp với quy luật thị trường và nguyên tắc phát triển bền vững.
Đồng thời, đảm bảo sự thống nhất và đồng bộ trong hệ thống pháp luật, cũng như khắc phục các hạn chế hiện tại để giải quyết các vướng mắc trong thực tiễn.
Đoàn giám sát nhấn mạnh rằng Chính phủ, các bộ, ngành và địa phương cần nhanh chóng rà soát và đưa ra các giải pháp đồng bộ nhằm khắc phục những tồn tại và hạn chế trong việc ban hành và thực thi chính sách pháp luật liên quan. Mục tiêu là xây dựng thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững, đảm bảo cân đối giữa cung và cầu.
Kết luận
Giá bất động sản hiện vẫn cao so với thu nhập trung bình của người dân, trong khi nhiều khu đô thị bị bỏ hoang. Tình trạng vướng mắc pháp lý, chồng chéo trong quy định, và khó khăn trong tiếp cận đất đai là những trở ngại lớn, ảnh hưởng đến sự phát triển ổn định và bền vững của thị trường.
Do đó, Đoàn giám sát đã đưa ra nhiều kiến nghị quan trọng để khắc phục những yếu kém hiện tại, hướng tới một thị trường bất động sản lành mạnh, cân bằng cung cầu, và đáp ứng nhu cầu nhà ở của người dân một cách hiệu quả.
***Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm:
Muanha.xyz thực hiện tài liệu này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước.
Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của tài liệu nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.
Chúng tôi xử lý thông tin dựa trên nguồn đáng tin cậy, nhưng chúng tôi không kiểm chứng nguồn tin và không đảm bảo tính chính xác.
Muanha.xyz sở hữu độc quyền tài liệu và nội dung bên trong. Tài liệu không được phép sao chép toàn bộ hoặc một phần mà không có sự đồng ý của Muanha.xyz.
>> Xem thêm: