Quy định về việc chủ hộ kinh doanh phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc và các mức xử phạt khi không thực hiện đóng bảo hiểm xã hội theo Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024. Mời bạn cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây của Muanha.xyz.
Không đóng bảo hiểm xã hội được hiểu như thế nào theo Luật BHXH 2024?
Theo Điều 39 của Luật Bảo hiểm xã hội 2024, quy định về hành vi trốn tránh việc đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc và bảo hiểm thất nghiệp của người sử dụng lao động được nêu rõ như sau:
1. Trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp là hành vi của người sử dụng lao động thuộc một trong các trường hợp sau đây để không đóng hoặc đóng không đầy đủ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động:
a) Sau 60 ngày kể từ ngày hết thời hạn quy định tại khoản 1 Điều 28 của Luật này mà người sử dụng lao động không đăng ký hoặc đăng ký không đầy đủ số người phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc;
b) Sau 60 ngày kể từ ngày hết thời hạn phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của pháp luật về bảo hiểm thất nghiệp mà người sử dụng lao động không đăng ký hoặc đăng ký không đầy đủ số người phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp;
c) Đăng ký tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp hơn quy định tại khoản 1 Điều 31 của Luật này
đ) Không đóng hoặc đóng không đầy đủ số tiền đã đăng ký bảo hiểm xã hội bắt buộc sau 60 ngày kể từ ngày đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc chậm nhất quy định tại khoản 4 Điều 34 của Luật này và đã được cơ quan có thẩm quyền đôn đốc theo quy định tại Điều 35 của Luật này;
e) Không đóng hoặc đóng không đầy đủ số tiền đã đăng ký bảo hiểm thất nghiệp sau 60 ngày kể từ ngày đóng bảo hiểm thất nghiệp chậm nhất theo quy định của pháp luật về bảo hiểm thất nghiệp và đã được cơ quan có thẩm quyền đôn đốc theo quy định tại Điều 35 của Luật này;
g) Các trường hợp khác bị coi là trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của Chính phủ.
2. Chính phủ quy định chi tiết Điều này; quy định các trường hợp thuộc khoản 1 Điều này nhưng có lý do chính đáng thì không bị coi là trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp.
Nguồn: Luật Việt Nam
Đồng thời, tại khoản 1 Điều 35 của Luật Bảo hiểm xã hội 2024 cũng quy định như sau:
1. Đối với trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 38 của Luật này, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm phát hiện và đôn đốc bằng văn bản.
…
2. Cơ quan bảo hiểm xã hội công khai trên Cổng thông tin điện tử của cơ quan bảo hiểm xã hội về việc người sử dụng lao động chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp.
3. Cơ quan bảo hiểm xã hội gửi thông tin về người sử dụng lao động chậm đóng, trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp đến cơ quan quản lý nhà nước về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và cơ quan thanh tra có liên quan để xem xét xử lý theo thẩm quyền.
Nguồn: Luật Việt Nam
Như vậy, chủ hộ kinh doanh nếu không tham gia đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc sẽ được coi là hành vi trốn đóng BHXH theo quy định của pháp luật.
Cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm công khai danh sách các đơn vị, cá nhân sử dụng lao động chậm hoặc không đóng BHXH trên Cổng thông tin điện tử. Đồng thời, các thông tin vi phạm này sẽ được chuyển đến cơ quan quản lý nhà nước về bảo hiểm xã hội và cơ quan thanh tra liên quan để tiến hành kiểm tra và xử lý theo quy định.
Chủ hộ kinh doanh có bắt buộc tham gia đóng BHXH từ ngày 01/07/2025?
Trước đây, theo Luật Bảo hiểm xã hội 2014, chủ hộ kinh doanh cá thể không nằm trong diện phải tham gia BHXH bắt buộc. Nếu muốn, họ chỉ có thể lựa chọn tham gia BHXH tự nguyện.
Tuy nhiên, kể từ ngày 01/7/2025, theo khoản 1 Điều 2 của Luật Bảo hiểm xã hội 2024, quy định đã thay đổi:
1. Người lao động là công dân Việt Nam thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc bao gồm:
a) Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn có thời hạn từ đủ 01 tháng trở lên, kể cả trường hợp người lao động và người sử dụng lao động thỏa thuận bằng tên gọi khác nhưng có nội dung thể hiện về việc làm có trả công, tiền lương và sự quản lý, điều hành, giám sát của một bên;
…
m) Chủ hộ kinh doanh của hộ kinh doanh có đăng ký kinh doanh tham gia theo quy định của Chính phủ;
Nguồn: Luật Việt Nam
Ngoài việc người lao động phải đóng BHXH bắt buộc, chủ hộ kinh doanh cũng sẽ được yêu cầu tham gia đóng BHXH bắt buộc.
Chủ hộ kinh doanh sẽ bị xử phạt như thế nào nếu không đóng BHXH?
Theo Điều 39 của Nghị định 12/2022/NĐ-CP, có quy định rõ về mức xử phạt đối với hành vi không thực hiện đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc như sau:
6. Phạt tiền từ 18% đến 20% tổng số tiền phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp tại thời điểm lập biên bản vi phạm hành chính nhưng tối đa không quá 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động không đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp cho toàn bộ người lao động thuộc diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.
7. Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 75.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây:
a) Trốn đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự;
10. Biện pháp khắc phục hậu quả
a) Buộc người sử dụng lao động đóng đủ số tiền bảo hiểm xã hội bắt buộc, bảo hiểm thất nghiệp phải đóng cho cơ quan bảo hiểm xã hội đối với hành vi vi phạm quy định tại khoản 5, 6, 7 Điều này;
b) Buộc người sử dụng lao động nộp khoản tiền lãi bằng 02 lần mức lãi suất đầu tư quỹ bảo hiểm xã hội bình quân của năm trước liền kề tính trên số tiền, thời gian chậm đóng, không đóng, trốn đóng, chiếm dụng tiền đóng; nếu không thực hiện thì theo yêu cầu của người có thẩm quyền, ngân hàng, tổ chức tín dụng khác, kho bạc nhà nước có trách nhiệm trích từ tài khoản tiền gửi của người sử dụng lao động để nộp số tiền chưa đóng, chậm đóng và khoản tiền lãi của số tiền này tính theo lãi suất tiền gửi không kỳ hạn cao nhất của các ngân hàng thương mại nhà nước công bố tại thời điểm xử phạt vào tài khoản của cơ quan bảo hiểm xã hội đối với những hành vi vi phạm quy định tại các khoản 5, 6, 7 Điều này từ 30 ngày trở lên.
Nguồn: Luật Việt Nam
Như vậy, nếu chủ hộ kinh doanh không thực hiện đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, họ có thể bị xử phạt như sau:
Mức phạt tiền:
- Phạt từ 18% đến 20% tổng số tiền BHXH và bảo hiểm thất nghiệp phải đóng, tối đa không quá 75 triệu đồng, trong trường hợp chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự.
- Phạt từ 50 triệu đến 75 triệu đồng nếu chủ hộ kinh doanh cố tình trốn đóng BHXH, BHTN nhưng chưa bị xử lý hình sự.
Biện pháp khắc phục:
- Chủ hộ kinh doanh phải hoàn thành việc đóng đầy đủ số tiền BHXH và bảo hiểm thất nghiệp còn thiếu.
- Ngoài ra, phải nộp tiền lãi chậm đóng, bằng 2 lần lãi suất đầu tư quỹ BHXH năm trước, tính trên số tiền và thời gian chậm hoặc trốn đóng.
- Nếu chủ hộ kinh doanh không tự nộp, ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng có quyền trích tiền từ tài khoản của họ để thanh toán số nợ cùng với lãi suất không kỳ hạn cao nhất, áp dụng với các trường hợp vi phạm kéo dài từ 30 ngày trở lên.
Kết luận
Tóm lại, việc chủ hộ kinh doanh tham gia đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định mới từ ngày 01/7/2025 không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của chính bản thân họ mà còn góp phần xây dựng hệ thống an sinh xã hội vững mạnh.
Do đó, chủ hộ kinh doanh cần nắm rõ quy định và chủ động thực hiện đóng BHXH đúng hạn để đảm bảo quyền lợi và tránh những rủi ro không đáng có trong tương lai.
***Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm:
Muanha.xyz thực hiện tài liệu này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước.
Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của tài liệu nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.
Chúng tôi xử lý thông tin dựa trên nguồn đáng tin cậy, nhưng chúng tôi không kiểm chứng nguồn tin và không đảm bảo tính chính xác.
Muanha.xyz sở hữu độc quyền tài liệu và nội dung bên trong. Tài liệu không được phép sao chép toàn bộ hoặc một phần mà không có sự đồng ý của Muanha.xyz.
>> Xem thêm: