Mua nhà trả góp là lựa chọn phổ biến của nhiều gia đình trẻ tại các đô thị lớn. Tuy nhiên, khi biến cố tài chính xảy ra như mất việc, giảm thu nhập hoặc lãi suất tăng, giấc mơ an cư có thể nhanh chóng biến thành gánh nặng nợ nần đè nặng lên cuộc sống. Những câu chuyện dưới đây là minh chứng rõ ràng cho một bài học đắt giá: việc vay mua nhà không chỉ cần tính lãi, mà còn phải tính rủi ro.
Khi mất việc, căn nhà trở thành áp lực tài chính thay vì tổ ấm
Tháng 10/2023, chị Thùy Linh (34 tuổi, Hà Nội) cùng chồng quyết định vay ngân hàng 1,3 tỷ đồng để mua căn hộ chung cư 79m² tại quận Thanh Xuân. Khoản vay được kết hợp từ số tiền tích lũy gần 10 năm kết hôn, tiền bán vàng cưới và sự hỗ trợ từ cha mẹ hai bên, tổng cộng 2,1 tỷ đồng.
Thời điểm đó, cả hai có tổng thu nhập hơn 60 triệu đồng/tháng, nên việc trả nợ 11–12 triệu mỗi tháng không phải vấn đề. Thậm chí, nhiều tháng thu nhập gia đình vượt 100 triệu, khiến họ khá tự tin với kế hoạch mua nhà trả góp.
Thế nhưng, đến tháng 8/2024, khi công ty của chồng bị ảnh hưởng bởi làn sóng cắt giảm nhân sự, thu nhập của gia đình giảm 15%. Cuối cùng đến tháng 4/2025, chồng chị Linh – một quản lý cấp cao – chính thức mất việc. Từ thu nhập 51 triệu/tháng, gia đình chỉ còn phụ thuộc vào mức lương 17 triệu của chị Linh.
“Chúng tôi từng nghĩ cố thêm một chút là đủ, nhưng giờ mỗi tháng phải rút tiết kiệm ra để trả ngân hàng. Nếu không tìm được việc trong 3 tháng tới, chắc chắn phải bán nhà để tránh rơi vào vòng xoáy nợ nần”, chị Linh chia sẻ.
Bán nhà để thoát nợ: Giấc mơ an cư tạm dừng
Không riêng chị Linh, nhiều trường hợp khác cũng buộc phải quay lại “kiếp đi thuê” sau khi không thể tiếp tục trả nợ vay ngân hàng.
Chị Hồng Thu (SN 1989, TP. Thủ Đức) từng dành dụm 2 tỷ trong 7 năm rồi mạnh dạn vay thêm 1,5 tỷ để mua căn hộ 3,5 tỷ đồng. Những năm đầu, mức trả khoảng 10 triệu/tháng còn trong khả năng chi trả. Tuy nhiên, sau 2 năm ưu đãi lãi suất, mức trả vọt lên 15 triệu đúng lúc chồng chị bị cắt giảm thu nhập.
“Mỗi tháng trả xong nợ còn 3 triệu chi tiêu, chưa đủ ăn chứ đừng nói lo cho con học thêm”, chị kể. Sau vài tháng bù lỗ, họ đành phải bán căn hộ để trả hết nợ và chuyển về thuê nhà ở tạm.
Tương tự là vợ chồng anh Đức (SN 1988, Bình Tân), mua nhà 2,7 tỷ, vay 1,2 tỷ với kỳ vọng thu nhập sẽ tăng theo thời gian. Nhưng thực tế lại trái ngược: lãi suất thả nổi khiến khoản trả vọt lên gần 14 triệu, trong khi thu nhập không theo kịp. Sau 7 tháng trễ hạn trả nợ, anh Đức quyết định bán căn hộ để tránh vỡ nợ ngân hàng.
Hay như chị Trà My (SN 1991, Q.7), vay 900 triệu trên tổng giá trị căn hộ 2,5 tỷ. Khi sinh con đầu lòng và chi phí sinh hoạt tăng cao, chị không còn đủ khả năng xoay xở. Sau nhiều đêm tính toán và bật khóc, chị cùng chồng quyết định bán căn nhà từng là “tổ ấm đầu tiên” của mình.
Ba bài học tài chính quan trọng cho người mua nhà trả góp
1. Tuân thủ nguyên tắc tài chính 28/36 khi vay mua nhà
Quy tắc 28/36 là công cụ phổ biến để xác định khả năng chi trả khi vay mua bất động sản. Theo đó:
-
Khoản trả góp hàng tháng không nên vượt quá 28% thu nhập.
-
Tổng nợ vay (bao gồm vay mua nhà, vay tiêu dùng…) không vượt quá 36% thu nhập hàng tháng.
Ví dụ: Với thu nhập 40 triệu đồng/tháng, người vay chỉ nên trả tối đa 11,2 triệu cho khoản vay nhà ở, và tổng các khoản vay không vượt 14,4 triệu.
2. Ưu tiên vay người thân trước khi vay ngân hàng
Nếu cần vay tiền mua nhà, nên ưu tiên sự hỗ trợ từ gia đình. Vay người thân thường không tính lãi, hoặc nếu có thì cũng “dễ thở” hơn rất nhiều so với lãi vay thương mại.
Ngoài ra, việc này cũng giúp bạn giảm áp lực tài chính và duy trì khả năng xử lý trong trường hợp biến cố xảy ra.
3. Luôn có kế hoạch dự phòng giảm thu nhập
Không ai lường trước được rủi ro nghề nghiệp, sức khỏe hay biến động kinh tế. Vì vậy, khi quyết định mua nhà trả góp, hãy luôn dự phòng phương án nếu một trong hai vợ chồng mất việc hoặc thu nhập giảm một nửa trong 6–12 tháng.
Khoản dự phòng 3–6 tháng thu nhập là “lưới an toàn” giúp bạn không rơi vào khủng hoảng tài chính, đồng thời vẫn duy trì cuộc sống cơ bản và thực hiện nghĩa vụ trả nợ đúng hạn.
** Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Muanha.xyz thực hiện bài viết này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước. Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của bài viết nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.