Trong bối cảnh nhu cầu nhà ở ngày càng tăng cao tại các đô thị lớn, nhà ở xã hội (NƠXH) đang trở thành giải pháp chiến lược giúp người thu nhập thấp, công nhân lao động và người trẻ có cơ hội sở hữu một nơi an cư. Tuy nhiên, không phải dự án NƠXH nào cũng thu hút được sự quan tâm của người dân.
Nhà ở xã hội không phải là “đất thừa, chỗ xa”
Tại hội nghị Thường trực Chính phủ làm việc với doanh nghiệp Nhà nước diễn ra sáng ngày 27/2/2025, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã thẳng thắn chỉ ra rằng:
“Nhà ở xã hội không có nghĩa là làm ở những chỗ đất ‘đầu thừa đuôi thẹo’, những nơi ‘khỉ ho cò gáy’, không làm được nhà ở thương mại thì làm nhà ở xã hội.”
Ông nhấn mạnh rằng, loại hình nhà ở này cần được quy hoạch ở những vị trí phù hợp, đảm bảo điều kiện sống tốt cho người dân, đặc biệt là những đối tượng khó khăn, thu nhập thấp.
Thủ tướng đặt câu hỏi: “Nếu chúng ta không làm thì ai làm?” Đây không chỉ là lời kêu gọi hành động mà còn là lời nhắc nhở về trách nhiệm của các cấp, các ngành và doanh nghiệp trong việc hiện thực hóa chính sách nhà ở xã hội. Với mục tiêu xây dựng 1 triệu căn NƠXH trên cả nước, Chính phủ đang quyết liệt thúc đẩy các địa phương và doanh nghiệp vào cuộc, đảm bảo không chỉ số lượng mà còn chất lượng của các dự án.
Tại hội nghị, Thủ tướng lưu ý rằng, với Hà Nội, nhà ở xã hội không chỉ nên tập trung ở Đông Anh – nơi còn nhiều quỹ đất. Ông nhấn mạnh: “Người ta ở Đan Phượng mà phải về Đông Anh thì không được, phải có khu nhà ở xã hội ở Đan Phượng.” Điều này cho thấy tầm nhìn của Chính phủ trong việc phân bổ hợp lý các dự án NƠXH, đảm bảo sự công bằng và tiện lợi cho người dân ở mọi khu vực.
Thực tế cho thấy nhu cầu về nhà ở xã hội tại Hà Nội là rất lớn. Thủ tướng nhắc tới thông tin trên báo chí về một dự án chỉ có hơn 100 căn hộ nhưng thu hút hơn 1.000 người bốc thăm. Điều này chứng minh rằng, nếu nhà ở xã hội được đặt ở vị trí thuận lợi, giá cả hợp lý, thì không bao giờ lo thiếu người mua.
Nhà ở xã hội ở khu trung tâm: Giải pháp cho người trẻ và công nhân
Một trong những lý do khiến nhiều dự án nhà ở xã hội bị bỏ hoang trong quá khứ là do vị trí không thuận lợi. Người lao động, đặc biệt là công nhân tại các khu công nghiệp hoặc người trẻ làm việc tại trung tâm thành phố, cần nơi ở gần nơi làm việc, thuận tiện đi lại và tiếp cận các dịch vụ thiết yếu như trường học, bệnh viện, siêu thị. Nếu nhà ở xã hội được xây dựng ở ngoại ô xa xôi, không có hạ tầng giao thông kết nối, thì dù giá rẻ đến đâu cũng khó thu hút người mua.
Thủ tướng Phạm Minh Chính đã nhấn mạnh rằng, nhà ở xã hội phải được ưu tiên xây dựng trước cả nhà ở thương mại và cần đảm bảo đầy đủ hạ tầng như nhà ở thương mại. Điểm khác biệt duy nhất là nhà nước sẽ hỗ trợ về chính sách để giảm giá thành, giúp người dân dễ dàng tiếp cận hơn. Ông cũng lưu ý rằng, các dự án cần đa dạng hóa hình thức sở hữu, không chỉ bán mà còn có hình thức thuê mua, để phù hợp với khả năng tài chính của nhiều đối tượng.
Ví dụ điển hình là tại Hà Nội, nơi đang triển khai 3 khu dự án nhà ở xã hội tập trung tại huyện Đông Anh với quy mô lớn nhất gần 200 ha. Theo đại diện thành phố, các dự án này được quy hoạch theo mô hình tương tự nhà ở thương mại nhưng giá thành thấp, dưới 18 triệu đồng/m². Qua khảo sát thị trường, mức giá này được đánh giá là phù hợp với khả năng chi trả của đa số hộ gia đình. Dự kiến, một dự án gồm 14 tòa nhà với hơn 1.000 căn hộ sẽ được khởi công tại Đông Anh và hoàn thành vào quý IV/2026, đúng tiến độ cam kết của thành phố với đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội của Chính phủ.
Doanh nghiệp vào cuộc: Tăng tốc và đột phá
Không chỉ chính quyền địa phương, các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhà nước, cũng được giao trọng trách lớn trong việc phát triển nhà ở xã hội. Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các doanh nghiệp phải chủ động “xoay xở” nguồn vốn được Nhà nước giao để góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng hai con số. Nếu cần cơ chế, chính sách gì để triển khai nhanh hơn, hiệu quả hơn, các doanh nghiệp phải mạnh dạn đề xuất.
Lãnh đạo Tổng Công ty Đầu tư phát triển Hạ tầng đô thị (UDIC) là một ví dụ nổi bật. Cuối năm 2024, UDIC đã khởi công dự án nhà ở xã hội tại khu đô thị Hạ Đình (Hà Nội), cam kết rút ngắn thời gian thi công từ 36 tháng xuống 24 tháng để sớm đưa dự án vào sử dụng. Đây là minh chứng cho tinh thần trách nhiệm và sự linh hoạt của doanh nghiệp trong việc đáp ứng nhu cầu nhà ở cấp bách của người dân.
UDIC cũng kiến nghị Chính phủ sớm ban hành Luật Quản lý, sở hữu vốn nhà nước (sửa đổi), trong đó tăng cường quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho doanh nghiệp, đồng thời điều chỉnh các quy định về tiền lương để phù hợp hơn với thị trường. Những đề xuất này cho thấy sự đồng hành chặt chẽ giữa doanh nghiệp và chính quyền trong việc tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội.
Kết thúc hội nghị, Thủ tướng giao Văn phòng Chính phủ tổng hợp các kiến nghị và yêu cầu các bộ, ngành, địa phương xử lý khẩn trương theo tinh thần “5 rõ”: rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ kết quả. Ông nhấn mạnh: “Ai không làm phải xử lý, phải đứng ra một bên cho người khác làm.” Đây là thông điệp mạnh mẽ về sự quyết liệt của Chính phủ trong việc hiện thực hóa các chính sách nhà ở xã hội.
(Nguồn Tienphong)
>> Xem thêm bài viết Chính sách giảm lãi vay mua nhà cho người trẻ liệu có khả thi?
** Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Muanha.xyz thực hiện bài viết này với mục đích cung cấp thông tin tham khảo. Thông tin có thể được thay đổi mà không cần thông báo trước. Chúng tôi nỗ lực thực hiện và đảm bảo tính chính xác của bài viết nhưng không chịu trách nhiệm về tổn thất hoặc hậu quả từ việc sử dụng thông tin trong đây.